Herken je dit?
Je bent als gemeente of projectontwikkelaar bezig met de ontwikkeling van een gebouw of gebied. Misschien wel in een beschermd stadsgezicht, in een mooi dorp, of gewoon op een binnenstedelijke locatie. Maar het plan heeft een grote impact op de omgeving. Omwonenden en ondernemers uit de directe omgeving zijn ongerust. Ze vrezen verlies van woonkwaliteit of ondernemersbelangen. Wat kun je doen?
Alle betrokken partijen hebben er baat bij om in een vroeg stadium tot consensus te komen. Als ervaringsdeskundigheid en kennis over de lokale situatie worden meegenomen in de planontwikkeling, leidt dat tot betere plannen. Het resultaat van een goed stakeholder- of omgevingsproces is vlotte planontwikkeling, afname van de planrisico’s, tevreden stakeholders en excellente ontwerpen. Maar hoe doe je dat? Hoe ziet het proces eruit? Welke competenties heb je nodig? Hoe doe je het efficiënt?
Dan is het lezen van dit boek ook voor jou de moeite meer dan waard!
Het geeft inzicht en handvatten om een succesvol stakeholdersproces uit te zetten. Met behulp van een doordacht proces kan op efficiënte wijze een breed gedragen ontwerp of plan ontwikkeld worden. Een ontwerp of plan waarin de meeste synergie behaald is en waarbij belanghebbenden zich gehoord voelen.
Dit boek gaat in op al deze zaken en behandelt achtereenvolgens:
- de frictie tussen de systeem -en de leefwereld in projectontwikkeling,
- de identificatie van de verschillende belanghebbenden,
- het maken van het omgevings- of stakeholdersproces,
- het door de auteur ontwikkelde Kersenboommodel als denkkader en wat je als begeleider aan bagage nodig hebt.
- Tot slot doen we nog een aantal suggesties om mogelijke escalatie in een vroeg stadium te doven.
Alle onderwerpen worden geïllustreerd met aansprekende casussen uit de praktijk. Het boek is te gebruiken als naslagwerk voor een omgevingsproces bij een ontwikkeling van een ruimtelijk project. Maar het biedt net zo goed handvatten bij andere vormen van projectontwikkeling waarbij draagvlak en stakeholdermanagement vereist is. We noemen Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO), Mede-Opdrachtgeverschap (MO) en de inrichting van een nieuw kantoor samen met de werknemers.
Wat dit boek onderscheidt van andere boeken is dat het de materie op alle niveaus adresseert.
Inhoudsopgave
Om je een nog beter beeld te geven van wat je van het boek mag verwachten, bij deze nog even de inhoudsopgave.
Voorwoord en Inleiding
Hoofdstuk 1: Leefwereld versus systeemwereld in de projectontwikkeling
Hoofdstuk 2: De overheid, ontwikkelaar en ontwerper
De lokale overheid
De projectontwikkelaar
De ontwerper
Hoofdstuk 3: Belanghebbenden, ofwel de stakeholders
Hoofdstuk 4: Draagvlak en eigenaarschap
De participatieladder
Hoofdstuk 5: Overeenstemming bereiken met behulp van het Kersenboommodel®
Inhoud: Welke ruimtelijke opgave ligt er?
Het systeem, wat zijn de kaders, procedures en processen
Interactie
Beleving
Samenspel
Hoofdstuk 6: Een omgevingsproces met het Kersenboommodel
Gedragen en effectief besluiten nemen
Stap 1: een nauwkeurige opgave definitie
Stap 2: het voorstellen van verschillende oplossingen
Stap 3: het bekijken en toetsen van de voorstellen
Stap 4: het kiezen van de oplossing
Stap 5: de implementatie van het besluit
Procesaanpak
Oud zeer
Haal de issues op
Belanghebbenden als eersten aan zet
Laat de ontwerpers verbeelden
Toets de verbeelde plannen
Vier het resultaat
Verslaglegging
Omgevingsproces bij een particuliere ontwikkeling
Omgevingsproces bij een tenderprocedure ten behoeve van gronduitgifte
Omgevingsproces bij transities
Hoofdstuk 7: het ontwerpen en begeleiden van de workshops
Inleiding
De procesdoelen: Eigenaarschap, Consensus, Zelfsturing, Gemeenschapsvorming
Begeleiding van een omgevings- of stakeholderproces
Leiderschapsbehoefte in een proces
Het belang van transparantie en eerlijkheid
De kracht en efficiëntie van workshops
De waarde van een goede moderator
Digitale ondersteuning en online bijeenkomsten
Hoofdstuk 8: Effectieve interventies bij stroeve processen
Omgaan met weerstand
Mediation met behulp van een onafhankelijk gespreksleider
Onzichtbare beïnvloeding
Onafhankelijk expertise
Dankwoord en Bronnen
